Wij zijn een lichaam waarin een ziel huist. Deze materiële kijk op de werkelijkheid heeft millennia lang ons zelfbeeld bepaald. Voor sommigen is zelfs het begrip ‘ziel’ een oud idee uit de tijd dat God nog niet dood was. Dit materiële denken heeft tot gevolg dat er een disbalans is ontstaan tussen het actieve, tastbare principe en het koesterende, ontvangende Zijn. Hierbij is de persoonlijkheid belangrijker dan het innerlijk en je aanpassen aan de norm is beter dan je individuele emoties wil je overleven in deze wereld. Zo geef je de macht over jezelf uit handen. Je leeft van buiten naar binnen. Dat voelt niet oké, maar veranderen is moeilijk, juist vanwege dat overlevingsmechanisme.
Als de behoefte aan inzicht in jezelf groeit, ga je op zoek. De mythe over Isis, Osiris en Horus kan je antwoorden geven want deze beeldt de ontwikkeling van het menselijk bewustzijn uit. Isis (de ziel) en Osiris (het ware zelf) waren de goddelijke heersers van Egypte. Maar Seth (de neiging om je slechts op de materiële wereld te richten) was jaloers en sneed het lichaam van zijn broer Osiris in 14 stukken. Isis zocht alle delen van haar geliefde bij elkaar en maakte hem weer heel. Uit de liefdevolle hereniging van de ziel en het ware zelf ontstaat Horus, het goddelijk zelf of Al-bewustzijn.
Het boek ‘Isis en de 14 sleutels tot heelwording’ van Petra Stam en Els Lijesen beschrijft in 14 hoofdstukken hoe je je eigen heelheid weer kunt herinneren. Met behulp van de neters, de Egyptische goden, kun je werken aan je bewustwording zoals dat in de Egyptische mysteriescholen werd onderwezen. Deze neters kun je zien als universele (kracht)velden of aspecten van de Bron, van het Al, en dus ook als delen van je eigen (onder)bewustzijn. Egyptische goden en godinnen zijn duidelijke, archetypische krachten die je kunt herkennen in je eigen leven. Je kunt je afstemmen op deze energieën en wanneer je ze gewaar wordt, krijg je inzicht in die kwaliteiten en krachten – het zijn immers aspecten van jezelf. De energie van deze goden is nog steeds aanwezig en bereikbaar voor iedereen.
Inwijdingsreis
Door kennis, oefeningen en meditaties krijg je inzicht in je onderbewuste en kun je leren gebruik te maken van de kracht die hierdoor vrijkomt. Zo kan Isis als de Moeder van je Ziel je begeleiden en helpen op je weg naar heelheid. Osiris kan je helpen om je ruimte in te nemen en in je ware grootte in de wereld te gaan staan. Leeuwgodin Sekhmet zet woede en passie om in een helende kracht. Zonnegod Ra confronteert je met de slangendemon Apophis, die symbool staat voor het illusoire karakter van angst. Giergodin Nekhbet en slanggodin Wadjet ontdoen je van oude energie, zodat je levensenergie vrij kan stromen. Met hulp van deze goden kun je een inwijdingsreis volbrengen, die je hart opent zodat je ervaart dat alles één is. Vanuit dat besef kun je van binnen naar buiten gaan leven, je overgeven aan die goddelijke bron, er volledig op vertrouwen. De persoonlijkheid is er nog wel, maar is van minder belang. Het zelf is de innerlijke autoriteit, de visionair, het lichaam is het speelveld waarin je zelf vorm krijgt. Door je in alle opzichten bewust te worden van je zelf lossen fysieke obstakels en mentale overtuigingen op. Je wordt je bewust door echt te gaan voelen, bij het gevoel te blijven, niets te doen en te ervaren wat er gebeurt. Dan ervaar je dat je deel bent van de levensenergie. Dit hoger (goddelijk) zelf wordt in de Egyptische kosmologie gesymboliseerd door Horus, de zoon van Isis en Osiris.
Horus en het zelf
Horus is de wedergeboren Osiris, hij is de vereniging der tegenstellingen, het Gouden Kind van het alchemistisch huwelijk. Horus wordt vaak afgebeeld met een valkenkop, om aan te geven dat hij beschikt over een buitengewoon scherp inzicht en alles overziet. Isis is te herkennen aan de troon op haar hoofd – ze ís de troon: Horus zit op haar schoot en ze beschermt hem. De ziel is de beschermer van het zelf. De farao zat op de troon, te vergelijken met de schoot van Isis. Hij regeerde in Horus’ naam, want die symboliseerde de soevereiniteit van het goddelijke zelf. Ook de horens met daartussen de zonneschijf op het hoofd van Isis toont het levengevende principe: het staat zowel voor vruchtbaarheid als voor de geboorte van Horus. Symbolisch geeft de ziel dus leven aan het Al-bewustzijn. Het pad van bewustzijnsgroei is vol obstakels, maar er is gelukkig ook hulp.
Mysteriescholen
Een mysterieschool is als het ware de universiteit voor de ziel. In de oudheid onderwees een mysterieschool hoe je verbindingen aangaat met andere lagen van de werkelijkheid dan alleen de tastbare, materiële en zintuiglijke wereld, en ernaar te leven. Via tekens en symbolen borrelt het onbewuste omhoog in het bewuste. Het geeft signalen, wil begrepen worden, verbonden worden met het bewustzijn. De taal van de geest en de ziel is anders dan die van het intellect. Een mysterieschool helpt bij het vertalen, begrijpen en integreren van deze symbolische taal.
Het linker- en het rechteroog van Horus vertegenwoordigen de twee stromingen in de Egyptische mysteriescholen: het rechteroog staat voor de intellectuele kennis, het linkeroog voor de intuïtie, het innerlijk weten. De leerling kreeg inzicht in zijn innerlijke dimensies en de energielichamen die ermee corresponderen. Uiteindelijk verwierf hij het goddelijk lichaam, de Sahu, waarmee hij gelijk aan de wedergeboren Osiris werd. De inwijdingen in deze scholen vonden plaats in de tempels langs de Nijl en de grote, laatste inwijding gebeurde in de Grote Piramide van Cheops. De ingewijden waren de Hogepriesters en Hogepriesteressen van die tijd.
Inwijdingen vinden tegenwoordig niet meer plaats in tempels na een jarenlange training, maar in het leven zelf. Crises en diepgaande ervaringen of processen leiden vaak tot een ruimer bewustzijn.
Op zoek naar balans
Lang niet iedereen voelt de behoefte om de mysterieweg te bewandelen of is zich er bewust van. In onze westerse maatschappij ligt de nadruk op de materiële en zintuiglijke waarneming. Status is verbonden met de buitenwereld en het goddelijke is buiten de mens en de natuur geplaatst. De mens bestaat uit een stoffelijk lichaam en een ziel. Als een mens voornamelijk op een van deze werelden is gericht, ontstaat disbalans. Te veel leven vanuit de materiële wereld maakt materialistisch en bekrompen. Te veel leven vanuit de wereld van de geest geeft zweverigheid zonder geaardheid en stabiliteit. Het zou ideaal zijn wanneer je bewust leeft in de stoffelijke of lichamelijke wereld en vanuit die basis geestelijk groeit. Dan ben je een mens in balans: een bewuste geest die begrip heeft en kan heersen over zijn eigen natuur.
Een groeiend aantal mensen ervaart de beperking van het leven vanuit de begrensde materiële wereld. Ze voelen dat er meer is en dat er een grotere bestemming ligt in de wereld van de geest en de ziel. Ze willen zich niet gevangen voelen in en slechts overgeleverd zijn aan de wetten van oorzaak en gevolg. Als er een afgesneden gevoel, een gespletenheid van lichaam en ziel ontstaat (denk aan de Osiris mythe!), kan een gevoel van vervreemding of onvrede gaan knagen. Wie zich bewust wordt van de geestelijke wereld en ziet dat die onbegrensd is en veel dieper gaat dan de zintuigelijke wereld, kan zich aangetrokken voelen tot de mysterieweg of mysterieschool. Deze weg openbaart zich niet zomaar, want het vraagt inzet en tijd om de benodigde kennis te verkrijgen - niet alleen vanuit logica maar juist ook vanuit de binnenwereld, bijvoorbeeld door meditatie. Voed je lichaam én je ziel, verenig de tegenstellingen en vind de bron in je geopende hart.
Tekst: Petra Stam en Els Lijesen
Tekst: Petra Stam en Els Lijesen